تعریف بازاریابی پنهان

بازاریابی پنهان Stealth Marketing یک روش بازاریابی است که محصولی را به‌طور نامحسوس و غیر مستقیم برای افراد تبلیغ می‌کنند، بدون اینکه آن‌ها متوجه تبلیغاتی بودن آن شوند. با این کار ذهن مخاطب را به سمت برند خود و دوست داشتن محصولشان هدایت می‌کنند. ممکن است مردم حتی متوجه تبیلغاتی بودن آن عمل نشوند. حتی اگر متوجه هم بشوند آزار دهنده نیست. اصلا هدف از ابداع این روش این بود که یک روش بازاریابی ابداع کنند که آزار دهنده نباشد. کسب و کارها یک شعار تبلیغاتی و یا حتی لوگو برند خود را از به همین شکل تبلیغ می‌کنند.

استفاده از بازاریابی پنهان چه مزیتی دارد؟

زیرا بازاریابی و تبلیغات اگر به طور مستقیم انجام شود ممکن است باعث اذیت شدن مردم و بد بینی نسبت به برند شود. برای مثال یک تبلیغ که برای پخش در تلویزیون میرود به مدتی مدام تکرار می شود و بعد از گذشت چند روز وقتی پخش می شود مردم می گویند: باز هم این تبلیغ؟ اما مزیت روش بازاریابی مخفی این است که اصلا آزار دهنده نیست و در صورت متوجه شدن مردم باز هم از آن استقبال می کنند چون معمولا به همراه یک فرایند مفید یا یک چیز آموزشی این تبلیغ صورت میگیرد. بازاریابی مخفی مدل های گوناگونی دارد که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم.

بسیاری از مردم بازاریابی پنهان را روشی غیراخلاقی می‌دانند و معتقدند که با این کار مردم را فریب می‌دهند. ولی خیلی از شرکت‌ها امکان تبلیغات مستقیم را ندارند یا نمی‌خواهند با تبلیغات مستقیم برای مخاطبان آزاردهنده باشند. بعضی‌ها هم معتقدند که تبلیغات غیرمستقیم تاثیرگذاری بیشتری دارد و با این کار تاثیر مستقیمی بر قلب مخاطب خواهند گذاشت.

تاریخچه بازاریابی پنهان از کجا شروع شد؟

داستان پیام‌های پنهان بازاریابی و دردسرهای آن به بیش 60 سال پیش بر می‌گردد! آقای جیمز ویکاری، روانشناس و محقق بازاریابی، برای اولین بار جسورانه از پیام‌های پنهان حرف زد. ویکاری گفت آزمایشی انجام داده که ثابت می‌کند برندها می‌توانند با پیام‌های پنهان، ذهن افراد را کنترل کنند. یعنی مخاطب اراده‌ای در برابر این پیام‌ها ندارد، پس آن‌ها می‌توانند خیلی ساده پیامشان را در ناخوداگاه ذهن مخاطبان ثبت کنند.

تحقیق آقای ویکاری به این شکل بود که مخاطبان داخل سینما، بدون آنکه روحشان خبر داشته باشد، در معرض بازاریابی پنهان قرار می‌گرفتند. به این شکل که در طول فیلم یک پیام چشمک‌زن با مضمون: «گرسنه‌ای؟ پاپ کرن بخور و کوکاکولا بنوش» نشان داده شده است؛ بدون هیچ چیز اضافه دیگر. ولی بینندگان به این پیام آگاه نبودند و آن را نمی‌دیدند! حتماً تعجب کردید و با خود گفتید چطور همچین چیزی ممکن است؟

ذهن خودآگاه انسان قادر است تصاویری که بیشتر از 13 میلی ‌ثانیه پخش شوند را درک کند در حالی که این پیام‌ها هر چند دقیقه به مدت 10 میلی ثانیه نمایش داده می‌شدند! بنابراین فقط ذهن ناخودآگاه می‌تواند تمامی این فریم‌ها را ثبت و ضبط کند.

جیمز ادعا کرد این آزمایش را بر روی حدود 45000 نفر از افرادی که به سینما آمده بودند انجام داده است و با این پیام‌های مخفی، فروش پاپ کرن 18.1 درصد و فروش کوکاکولا 57 درصد افزایش یافته است.

روش های مختلف بازاریابی پنهان

همانطور که گفته شد در بازاریابی مخفی تبلیغ به همراه یک فرایند مفید یا آموزشی صورت می گیرد. معمولا استفاده از نام یک برند در برنامه های تلویزیونی، فیلم ها و مخصوصا آموزش آشپزی، نام بردن از یک کتاب یا برنامه در طول یک فیلم، چاپ نام برند بر روی لباس بازیکنان فوتبال و غیره همگی از روش های بازاریابی مخفی هستند. برای مثال در برنامه های آشپزی یکی از محصولات برند مورد نظر را مورد استفاده قرار میدهند و استفاده از آن را توصیه میکنند. که البته در برنامه های آشپزی ایرانی استفاده از بازاریابی مخفی بساز زاید شده است و هدف اصلی برنامه بر تبلیغات است نه آموزش آشپزی و یا در یک فیلم میبینیم که یک محصول را بازیگر در دست دارد و از آن استفاده میکند. همه این ها روش هایی از بازاریابی مخفی هستند که صاحبان برند ها برای تبلیغات از آن استفاده میکنند.

استفاده از بازاریابی پنهان در محتوا

گاهی افراد در محتواهای خود نقاط ضعف و مثبت محصول یا خدماتی را ارائه می دهند. اما اگر باهوش باشید متوجه می شوید در واقع قصد اصلی نویسنده محتوا، معرفی برند بوده و می خواهد ذهن شما را به سمت مشخصات مثبت برند جهت دهی کند. اینگونه تبلیغات را بیشتر در فضاهای مجازی مشاهده خواهید کرد.

نتیجه

روش بازاریابی مخفی ابداع شد تا به صورت غیر مستقیم و مخفیانه تبلیغات انجام گیرد و موجب آزار و اذیت مردم نشود. در این روش به صورت مرموزانه و نا محسوس در برنامه ها و فعالیت های مختلفی از یک برند نام میبرند. حتی گاهی با بد جلوه دادن یک برند سعی در محبوبیت بیشتر آن دارند. اما یک نکته ای که باید مراقب آن بود این است که یه شایعه را به طور قطعی بین مردم پخش نکنیم زیرا ممکن است آنها واقعا باور کنند. باید به صورت هاله از ابهام باشد تا فقط کنجکاوی مردم را بر انگیزد و پس از مدتی قضیه فیصله پیدا کند.